W 1991 roku weszła w życie ustawa, która umożliwia przyznanie odszkodowanie za szkody lub zadośćuczynienie za krzywdę wynikłe z wydania lub wykonania orzeczenia lub decyzji przez sąd komunistyczny w stosunku do osoby, która walczyła o byt niezależnego Państwa Polskiego.
Oczywiście represje te mogły być w latach 1944-1989, dlatego też osoby, które nie były wówczas represjonowane, wobec których wydano wówczas orzeczenia sądowe, mogą obecnie ubiegać się o odszkodowanie. W kolejnych latach wydano także różnego rodzaju nowelizacje, które pozwoliły na zwiększenie czasu żądania odszkodowań w sądzie do 10 lat od otrzymania decyzji o uchyleniu orzeczenia sądów komunistycznego.
Jak ubiegać się o odszkodowanie dla represjonowanych
W tym przypadku o odszkodowanie mogą ubiegać się także osoby internowane w czasie stanu wojennego lub też osoby, które zostały skazane jednak udało im się ukryć, ich także dotyczy tego rodzaju ustawa. Oczywiście w tym przypadku osoby, które się ukrywały mogły utracić pracę, czasem wymagało to także przeprowadzki, rozłąki z rodziną. Po zakończeniu Stanu Wojennego osoby mogły mieć problem ze znalezieniem pracy, co mogło także odbić się na ich obecne emerytury, z pewnością jest to kwalifikowane jako długotrwałe szkody.
W tym przypadku o odszkodowanie może ubiegać się sama osoba represjonowana, po jej śmierci mogą o odszkodowanie ubiegać się dzieci, rodzeństwo, małżonek. Oczywiście w jego imieniu może występować także Rzecznik Praw Obywatelskich, Minister Sprawiedliwości, prokurator czy też różnego rodzaju organizacje, które zrzeszają osoby represjonowane. W tym wypadku warto pamiętać, że podstawą jest uzyskanie postanowienia sądu o unieważnieniu poprzedniego orzeczenia. Zatem zadośćuczynienie może być wypłacane także osobie, wobec której postawiono niewykonane orzeczenia lub też decyzje sądu z czasów PRL w latach 1944-1989.
Obecnie odszkodowanie dla represjonowanych może wynosić więcej niż 25000 zł, odszkodowania mogą być dość wysokie, mogą je otrzymać także dzieci. W niektórych przypadkach mogą sięgać nawet pół miliona złotych, w tym wypadku sąd zdecyduje, jaka szkoda została wyrządzona osobie represjonowanej. Na tej podstawie zostanie zasądzona odpowiednia kwota odszkodowania lub zadośćuczynienia, dodatkowo przysługuje mu także zwrot mienia, którego przepadek orzeczono na rzecz Skarbu Państwa.